കേരള രാഷ്ട്രീയത്തിൽ സാധാരണക്കാരന്റെ പ്രതിനിധിയായും ജനകീയ വിഷയങ്ങളിലെ വിട്ടുവീഴ്ചയില്ലാത്ത പോരാളിയായും നിറഞ്ഞുനിന്ന അതുല്യ വ്യക്തിത്വമാണ് വേലിക്കകത്ത് ശങ്കരൻ അച്യുതാനന്ദൻ എന്ന വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ. ഇന്ത്യൻ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രസ്ഥാനത്തിലെ അതികായകരിലൊരാളായ അദ്ദേഹം ഇന്ന് (21 /07 /2025 ) വിടവാങ്ങിയിരിക്കുകയാണ്.

1923 ഒക്ടോബർ 20ന് ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ അമ്പലപ്പുഴ താലൂക്കിലെ പുന്നപ്രയിൽ ജനിച്ച വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ, ദാരിദ്ര്യത്തിലും കഷ്ടപ്പാടുകളിലുമായിരുന്നു തന്റെ ബാല്യം കഴിച്ചുകൂട്ടിയിരുന്നത്. ഏഴാം ക്ലാസ്സിൽ പഠനം നിർത്തേണ്ടി വന്ന അദ്ദേഹം ഒരു തയ്യൽ തൊഴിലാളിയായും പിന്നീട് കയർ ഫാക്ടറി തൊഴിലാളിയായും ജോലി ചെയ്തു.

വി.എസിന്റെ പഴയ ഫോട്ടോ

ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ തൊഴിലാളി പ്രസ്ഥാനങ്ങളുമായി അടുത്തിടപഴകുകയും രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനത്തിലേക്ക് കടന്നുവരികയും ചെയ്തു. കമ്യൂണിസ്റ്റ് ആശയങ്ങളിൽ ആകൃഷ്ടനായ അദ്ദേഹം വളരെ ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടിയിൽ അംഗമായി.

2011-ൽ കേന്ദ്രസർക്കാർ എൻഡോസൾഫാൻ നിരോധിക്കുന്നതിൽ കാലതാമസം വരുത്തിയതിനെ തുടർന്ന്, വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ 2011 ഏപ്രിൽ 25 ന് തിരുവനന്തപുരത്ത് സെക്രട്ടേറിയറ്റിന് മുന്നിൽ എൻഡോസൾഫാൻ നിരോധിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് നിരാഹാര സമരം ആരംഭിച്ചു.

വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ എന്ന പേര് കേരളത്തിൽ എന്നും സമരങ്ങളുടെയും പോരാട്ടങ്ങളുടെയും പര്യായമാണ്. പുന്നപ്ര-വയലാർ സമരത്തിൽ സജീവമായി പങ്കെടുത്ത അദ്ദേഹം, അന്ന് അറസ്റ്റ് ചെയ്യപ്പെടുകയും ക്രൂരമായ മർദനങ്ങൾക്ക് ഇരയാവുകയും ചെയ്തു.

പിന്നീട് ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിലും വിവിധ കമ്യൂണിസ്റ്റ് പ്രക്ഷോഭങ്ങളിലും അദ്ദേഹം മുൻനിരയിലുണ്ടായിരുന്നു. ഒളിവിൽ പോവുകയും ജയിൽവാസം അനുഭവിക്കുകയും ചെയ്ത ഒരു വലിയ കാലഘട്ടം അദ്ദേഹത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതത്തിലുണ്ട്.

ആദ്യകാല സമരങ്ങളിൽ വി.എസ്

കേരള രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രത്തിൽ മായാത്ത ഒരധ്യായം തന്നെ രചിച്ച അദ്ദേഹം പരിസ്ഥിതിക്ക് വേണ്ടി കൂടി പോരാടിയ നായകനായിരുന്നു. ലാഭേച്ഛയില്ലാത്തതും ജനപക്ഷത്ത് നിന്നുള്ളതുമായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിലപാടുകൾ നിരവധി പരിസ്ഥിതി സമരങ്ങൾക്ക് കരുത്ത് പകരുകയും അവയുടെ വിജയസാധ്യത വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇടപെടലുകൾ കേരളത്തിന്റെ പാരിസ്ഥിതിക അവബോധം വളർത്തുന്നതിനും പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളുടെ സംരക്ഷണത്തിന് മുൻഗണന നൽകേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ജനങ്ങളെ ബോധ്യപ്പെടുത്തുന്നതിനും വലിയ പങ്ക് വഹിച്ചു.

പ്ലാച്ചിമടയിലെ കൊക്കകോള വിരുദ്ധ സമരം, ആറന്മുള വിമാനത്താവള പദ്ധതിക്കെതിരായ സമരം, എൻഡോസൾഫാൻ ദുരിതബാധിതർക്ക് വേണ്ടിയുള്ള പോരാട്ടം എന്നിവയിലെല്ലാം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശക്തമായ സാന്നിധ്യമുണ്ടായിരുന്നു. പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ ചൂഷണം ചെയ്യുന്നതിനെതിരെയും അശാസ്ത്രീയമായ വികസന പദ്ധതികൾക്കെതിരെയും അദ്ദേഹം എപ്പോഴും മുന്നിൽ നിന്നു.

പ്ലാച്ചിമടയിലെ കൊക്കകോള വിരുദ്ധ സമരം

കേരളത്തിന്റെ പരിസ്ഥിതി സമരചരിത്രത്തിലെ ഒരു സുപ്രധാന ഏടാണ് പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ പ്ലാച്ചിമടയിൽ നടന്ന കൊക്കകോള വിരുദ്ധ സമരം. ഈ ജനകീയ പോരാട്ടത്തിന് രാഷ്ട്രീയമായ ദിശാബോധം നൽകുന്നതിലും ദേശീയ തലത്തിൽ ശ്രദ്ധ നേടിക്കൊടുക്കുന്നതിലും വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ എന്ന ജനനായകൻ വഹിച്ച പങ്ക് നിസ്തുലമാണ്. ജലചൂഷണത്തിനെതിരെയും ബഹുരാഷ്ട്ര കുത്തകകൾക്കെതിരെയും നടന്ന ഈ സമരം, കേരളത്തിലെ ജനകീയ പ്രക്ഷോഭങ്ങളുടെ ശക്തി വിളിച്ചോതുന്ന ഒന്നായി മാറി.

പ്ലാച്ചിമടയിലെ കൊക്കകോള വിരുദ്ധ സമരം

പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ പെരുമാട്ടി പഞ്ചായത്തിലെ പ്ലാച്ചിമടയിൽ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ കൊക്കകോള ബിവറേജസ് പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് എന്ന കമ്പനി 2000ലാണ് പ്രവർത്തനം ആരംഭിക്കുന്നത്. വൻതോതിൽ ഭൂഗർഭജലം ഊറ്റിയെടുത്തുകൊണ്ട് മിനറൽ വാട്ടർ, സോഫ്റ്റ് ഡ്രിങ്ക്സ് എന്നിവ ഉത്പാദിപ്പിക്കാനായിരുന്നു കമ്പനി ലക്ഷ്യമിട്ടത്. എന്നാൽ, കമ്പനിയുടെ പ്രവർത്തനം ആരംഭിച്ച് അധികം വൈകാതെ തന്നെ പ്ലാച്ചിമടയിലെയും സമീപ പ്രദേശങ്ങളിലെയും ജനങ്ങൾക്ക് അതിന്റെ ഭവിഷ്യത്തുകൾ അനുഭവിക്കാൻ തുടങ്ങി.

വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദന്റെ ഈ നിശ്ചയദാർഢ്യം, കൊക്കകോള പോലുള്ള ഒരു ഭീമൻ ബഹുരാഷ്ട്ര കമ്പനിയെ നേരിടാൻ സാധാരണ ജനങ്ങൾക്ക് ആത്മവിശ്വാസം നൽകി.

കമ്പനി ദിവസവും ലക്ഷക്കണക്കിന് ലിറ്റർ വെള്ളം മോട്ടോർ ഉപയോഗിച്ച് ഊറ്റിയെടുത്തതോടെ പ്രദേശത്തെ കിണറുകളിലെയും കുളങ്ങളിലെയും ജലനിരപ്പ് ക്രമാതീതമായി താഴുകയും പല ജലസ്രോതസ്സുകളും വറ്റിവരളുകയും ചെയ്തു. കുടിവെള്ളം പോലും കിട്ടാതെ ജനങ്ങൾ ദുരിതത്തിലായി.

ഇതിനുപുറമെ, സംസ്കരണശേഷം പുറന്തള്ളിയ രാസമാലിന്യങ്ങൾ മണ്ണിൽ കലർന്ന് ജലം വിഷമയമാവുകയും, ഇത് ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾക്കും കൃഷി നാശത്തിനും ഇടയാക്കി. തങ്ങളുടെ ജീവിതം തന്നെ തകർത്ത ഈ ചൂഷണത്തിനെതിരെ പ്ലാച്ചിമടയിലെ ആദിവാസികളും സാധാരണ ജനങ്ങളും 2002ൽ കൊക്കകോള വിരുദ്ധ ഏകോപന സമിതിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ സമരം ആരംഭിച്ചു.

വി.എസ് അച്യുതാന്ദൻ പഴയകാല ചിത്രം

അന്ന് പ്രതിപക്ഷ നേതാവായിരുന്ന വി.എസ് സമരപ്പന്തൽ സന്ദർശിക്കുകയും പ്രക്ഷോഭകർക്ക് പൂർണ പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു. ജലചൂഷണം ഒരു പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നം മാത്രമല്ല, മനുഷ്യന്റെ അടിസ്ഥാന അവകാശങ്ങളുടെ ലംഘനം കൂടിയാണെന്ന് അദ്ദേഹം ആവർത്തിച്ചു. വി.എസിന്റെ സാന്നിധ്യം സമരത്തിന് വലിയ രാഷ്ട്രീയ പ്രാധാന്യം നൽകി. ദേശീയ മാധ്യമങ്ങൾ പ്ലാച്ചിമട സമരത്തെ ശ്രദ്ധിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഇത് സമരത്തിന് കൂടുതൽ ശക്തി പകരുകയും ചെയ്തു.

നിയമസഭയ്ക്കകത്ത് വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ ഈ വിഷയം നിരന്തരം ഉന്നയിച്ചു. കമ്പനിക്കെതിരെ നടപടിയെടുക്കാനും ജലചൂഷണം തടയാനും അദ്ദേഹം സർക്കാരിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇടപെടലുകൾ കേരളത്തിലെ പൊതുസമൂഹത്തിൽ പ്ലാച്ചിമട സമരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധം വർധിപ്പിച്ചു. പരിസ്ഥിതി സംഘടനകളും മനുഷ്യാവകാശ പ്രവർത്തകരും സമരത്തിന് പിന്തുണയുമായി എത്തി.

വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദന്റെ ഈ നിശ്ചയദാർഢ്യം, കൊക്കകോള പോലുള്ള ഒരു ഭീമൻ ബഹുരാഷ്ട്ര കമ്പനിയെ നേരിടാൻ സാധാരണ ജനങ്ങൾക്ക് ആത്മവിശ്വാസം നൽകി. ജനങ്ങളുടെയും സർക്കാരിന്റെയും സമ്മർദം ശക്തമായതോടെ, 2004ൽ തന്നെ കമ്പനിക്ക് പ്രവർത്തനം നിർത്തേണ്ടി വന്നു. വി.എസ്. സർക്കാർ അധികാരത്തിലെത്തിയതോടെ ഈ അടച്ചുപൂട്ടലിന് കൂടുതൽ സ്ഥിരീകരണമായി.

ഇ.എം.എസിനൊപ്പം

2006ൽ വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ കേരളത്തിന്റെ മുഖ്യമന്ത്രിയായി അധികാരമേറ്റെടുത്തതിന് ശേഷം കൊക്കകോള കമ്പനി നടത്തിയ ജലചൂഷണത്തിനും പരിസ്ഥിതി മലിനീകരണത്തിനും നഷ്ടപരിഹാരം ഈടാക്കാൻ വി.എസ്. സർക്കാർ നടപടികൾ ആരംഭിച്ചു. ഇതിനായി ഒരു ഉന്നതതല സമിതിയെ 2007ൽ നിയോഗിച്ചു. 2010ൽ റിപ്പോർട്ട് സമർപ്പിച്ച ഈ കമ്മീഷൻ കൊക്കകോള കമ്പനിയിൽ നിന്ന് 216.26 കോടി രൂപ നഷ്ടപരിഹാരം ഈടാക്കാൻ ശുപാർശ ചെയ്തു. പ്ലാച്ചിമട സംഭവം ഒരു പാഠമായി കണ്ടുകൊണ്ട്, സംസ്ഥാനത്ത് ജലസംരക്ഷണത്തിനും പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളുടെ സുസ്ഥിരമായ ഉപയോഗത്തിനും കൂടുതൽ പ്രാധാന്യം നൽകുന്ന നയങ്ങൾ രൂപീകരിക്കാൻ അദ്ദേഹം മുൻകൈയെടുത്തു.

ആറന്മുള വിമാനത്താവള പദ്ധതിക്കെതിരായ സമരം

കേരളത്തിന്റെ പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണ പോരാട്ടങ്ങളിൽ ഏറ്റവും ശ്രദ്ധേയമായ ഒന്നാണ് പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ ആറന്മുളയിൽ നിർമിക്കാൻ ഉദ്ദേശിച്ച വിമാനത്താവള പദ്ധതിക്കെതിരായ ജനകീയ സമരം.

ഈ പ്രക്ഷോഭത്തിന് രാഷ്ട്രീയമായ ദിശാബോധം നൽകുന്നതിലും വിജയത്തിലെത്തിക്കുന്നതിലും വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ എന്ന നേതാവ് വഹിച്ച പങ്ക് വളരെ നിർണായകമാണ്. കേരളത്തിന്റെ നെൽവയലുകളും തണ്ണീർത്തടങ്ങളും സംരക്ഷിക്കപ്പെടേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ഊന്നിപ്പറഞ്ഞുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം ഈ സമരത്തിന്റെ മുൻനിരയിൽ നിലകൊണ്ടു.

2010-2011 കാലഘട്ടത്തിലാണ് കെ.ജി.എസ്. ഗ്രൂപ്പ് എന്ന സ്വകാര്യ കമ്പനി ആറന്മുളയിൽ ഒരു ഗ്രീൻഫീൽഡ് വിമാനത്താവളം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള പദ്ധതിയുമായി മുന്നോട്ട് വരുന്നത്. ആറന്മുള, കിടങ്ങന്നൂർ, മല്ലപ്പുഴശ്ശേരി എന്നീ വില്ലേജുകളിലായി ഏകദേശം 700 ഏക്കറോളം സ്ഥലം ഏറ്റെടുത്ത് വിമാനത്താവളം നിർമിക്കാനായിരുന്നു ഉദ്ദേശം.

ആറന്മുള വിമാനത്താവള പദ്ധതിക്കെതിരായ സമരത്തിൽ സംസാരിക്കുന്നു

എന്നാൽ, പദ്ധതി പ്രദേശത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും (ഏകദേശം 400 ഏക്കർ) കേരളത്തിന്റെ നെൽവയൽ-തണ്ണീർത്തട സംരക്ഷണ നിയമം അനുസരിച്ച് നികത്താൻ പാടില്ലാത്ത നെൽവയലുകളും തണ്ണീർത്തടങ്ങളും ആയിരുന്നു. കൂടാതെ, വിമാനത്താവളത്തിനായി സമീപത്തുള്ള കുന്നുകൾ ഇടിച്ചുനിരത്തി മണ്ണെടുക്കുന്നതും വലിയ പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങൾക്കിടയാക്കുമെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെട്ടു.

പദ്ധതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പാരിസ്ഥിതിക പഠനങ്ങളിലും അനുമതികളിലും വലിയ ക്രമക്കേടുകൾ നടന്നുവെന്ന ആരോപണങ്ങളും ഉയർന്നു. പ്രദേശത്തെ കാർഷിക വൃത്തിക്ക് കോട്ടം വരുത്തുമെന്നും, പമ്പാനദിയുടെ പ്രധാന നീർത്തടമായ ആറന്മുള പുഞ്ച നികത്തുന്നത് ഭാവിയിൽ കടുത്ത വെള്ളപ്പൊക്കങ്ങൾക്കും ജലക്ഷാമത്തിനും കാരണമാകുമെന്നും പരിസ്ഥിതി പ്രവർത്തകർ മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി.

യു.ഡി.എഫ്. സർക്കാരിന്റെ കാലത്താണ് ആറന്മുള വിമാനത്താവള പദ്ധതിക്ക് കൂടുതൽ അനുമതികളും വേഗതയും ലഭിക്കുന്നത്. അന്ന് പ്രതിപക്ഷ നേതാവായിരുന്ന വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ പദ്ധതിക്കെതിരെ അതിശക്തമായ നിലപാടുകളുമായി രംഗത്തെത്തി.

ആറന്മുളയിലെ ജനങ്ങളെ അണിനിരത്തി രൂപീകരിച്ച ‘ആറന്മുള പൈതൃകഗ്രാമ കർമ്മസമിതി’ നടത്തിയ ജനകീയ സമരങ്ങൾക്ക് വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ പൂർണ പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചു. സമരപ്പന്തലുകൾ പലതവണ സന്ദർശിക്കുകയും പ്രക്ഷോഭകർക്ക് ഐക്യദാർഢ്യം അറിയിക്കുകയും ചെയ്തു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം സമരത്തിന് വലിയ രാഷ്ട്രീയ പ്രാധാന്യം നേടിക്കൊടുക്കുകയും സാധാരണക്കാർക്ക് ആത്മവിശ്വാസം പകരുകയും ചെയ്തു.

നിയമസഭയ്ക്കകത്ത് ആറന്മുള പദ്ധതിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങൾ, നിയമലംഘനങ്ങൾ, അഴിമതി ആരോപണങ്ങൾ എന്നിവയെല്ലാം വി.എസ്. നിരന്തരം ഉന്നയിച്ചു. നെൽവയൽ നികത്തൽ നിയമത്തിന്റെ ലംഘനം, പാരിസ്ഥിതിക പഠനങ്ങളിലെ അപാകതകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം ചോദ്യങ്ങൾ ഉന്നയിക്കുകയും സർക്കാരിൽ സമ്മർദം ചെലുത്തുകയും ചെയ്തു.

വിവാഹ ചിത്രം

2014 മെയ് മാസത്തിൽ, ദേശീയ ഹരിത ട്രൈബ്യൂണൽ (NGT) ആറന്മുള വിമാനത്താവള പദ്ധതിക്ക് കേന്ദ്രസർക്കാർ നൽകിയ പാരിസ്ഥിതിക അനുമതി റദ്ദാക്കി. പാരിസ്ഥിതിക ആഘാത പഠനം നടത്തിയത് യോഗ്യതയില്ലാത്ത ഏജൻസിയാണെന്നും പല നിയമലംഘനങ്ങളും നടന്നിട്ടുണ്ടെന്നും ട്രൈബ്യൂണൽ കണ്ടെത്തി. ഇത് സമരത്തിന്റെ ഒരു വലിയ വിജയമായിരുന്നു.

2016ൽ, നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് ശേഷം പിണറായി വിജയൻ മുഖ്യമന്ത്രിയായുള്ള എൽ.ഡി.എഫ്. സർക്കാർ അധികാരത്തിലെത്തി. തെരഞ്ഞെടുപ്പ് വാഗ്ദാനം പാലിച്ചുകൊണ്ട്, 2016 മെയ് മാസത്തിൽ തന്നെ ആറന്മുള വിമാനത്താവള പദ്ധതിക്ക് നൽകിയ എല്ലാ അനുമതികളും റദ്ദാക്കാൻ സർക്കാർ തീരുമാനിച്ചു.

കാസർഗോഡ് എൻഡോസൾഫാൻ ദുരിതബാധിതർക്ക് വേണ്ടിയുള്ള സമരം

കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ പെരിയ, ബദിയടുക്ക, അമ്പലത്തറ തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങളിലെ കശുമാവ് തോട്ടങ്ങളിൽ കീടങ്ങളെ നശിപ്പിക്കാൻ 1970-കളുടെ അവസാനം മുതൽ 2000-ന്റെ തുടക്കം വരെ എൻഡോസൾഫാൻ എന്ന കീടനാശിനി വ്യാപകമായി തളിച്ചിരുന്നു. വ്യോമമാർഗ്ഗം വരെ ഈ കീടനാശിനി തളിച്ചത് അടുത്തുള്ള ജനവാസ കേന്ദ്രങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിക്കാൻ കാരണമായി.

ദൂരവ്യാപകമായ പാരിസ്ഥിതിക ആഘാതങ്ങൾക്ക് പുറമെ, മനുഷ്യരിൽ ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾക്കും എൻഡോസൾഫാൻ കാരണമായി. ജനിതക വൈകല്യങ്ങൾ, ബുദ്ധിമാന്ദ്യം, അപസ്മാരം, അർബുദം, പ്രത്യുൽപാദന പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ വ്യാപകമായി കണ്ടുതുടങ്ങി. നിരവധി കുഞ്ഞുങ്ങൾ വൈകല്യങ്ങളോടെ ജനിക്കുകയും അകാലത്തിൽ മരിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ ദുരിതം ഒരു തലമുറയെത്തന്നെ ബാധിക്കുന്ന ഒന്നായി മാറി.

ദുരന്തത്തിന്റെ വ്യാപ്തി പുറത്തുവന്നതോടെ, എൻഡോസൾഫാൻ നിരോധിക്കണമെന്നും ദുരിതബാധിതർക്ക് അടിയന്തിര സഹായവും നഷ്ടപരിഹാരവും നൽകണമെന്നും ആവശ്യപ്പെട്ട് ‘എൻഡോസൾഫാൻ വിരുദ്ധ സമരസമിതി’ പോലുള്ള ജനകീയ കൂട്ടായ്മകൾ രംഗത്തെത്തി.

എൻഡോസൾഫാൻ ദുരന്തത്തിന്റെ ഭീകരത മനസ്സിലാക്കിയ വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ ഈ വിഷയത്തിൽ തുടക്കം മുതൽക്കേ തന്റെ പിന്തുണ അറിയിച്ചിരുന്നു. 2006ൽ മുഖ്യ മന്ത്രിയായ ശേഷം വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ എൻഡോസൾഫാൻ ദുരിതബാധിത പ്രദേശങ്ങൾ നേരിട്ട് സന്ദർശിച്ചു. വൈകല്യങ്ങളോടെ ജീവിക്കുന്ന കുട്ടികളെയും അവരുടെ കുടുംബങ്ങളെയും അദ്ദേഹം കണ്ടു. ഈ ദൃശ്യങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ വല്ലാതെ വേദനിപ്പിക്കുകയും ദുരിതബാധിതർക്കുവേണ്ടി ശക്തമായി നിലകൊള്ളാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.

എൻഡോസൾഫാൻ ദുരിതബാധിതർക്ക് അടിയന്തിര സഹായം നൽകുന്നതിനും പുനരധിവാസം ഉറപ്പാക്കുന്നതിനും അദ്ദേഹം മുൻകൈയെടുത്തു. ആദ്യമായി ദുരിതബാധിതരുടെ ലിസ്റ്റ് തയ്യാറാക്കാനും അവർക്ക് പെൻഷൻ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ആനുകൂല്യങ്ങൾ നൽകാനും വി.എസ്. സർക്കാർ നടപടിയെടുത്തു.

എൻഡോസൾഫാൻ പൂർണമായി നിരോധിക്കണമെന്ന് അദ്ദേഹം കേന്ദ്രസർക്കാരിനോട് ശക്തമായി ആവശ്യപ്പെട്ടു. അന്താരാഷ്ട്ര വേദികളിൽ പോലും ഈ വിഷയം ഉന്നയിക്കാൻ കേരളത്തിന് പ്രചോദനം നൽകി. 2011-ൽ കേന്ദ്രസർക്കാർ എൻഡോസൾഫാൻ നിരോധിക്കുന്നതിൽ കാലതാമസം വരുത്തിയതിനെ തുടർന്ന്, വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ 2011 ഏപ്രിൽ 25 ന് തിരുവനന്തപുരത്ത് സെക്രട്ടേറിയറ്റിന് മുന്നിൽ എൻഡോസൾഫാൻ നിരോധിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് നിരാഹാര സമരം ആരംഭിച്ചു. ഈ സമരം ദേശീയ ശ്രദ്ധ നേടുകയും എൻഡോസൾഫാൻ വിഷയത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾക്ക് വേഗത കൂട്ടുകയും ചെയ്തു.

നിരാഹാര സമരത്തെത്തുടർന്ന്, കേന്ദ്രസർക്കാർ സുപ്രീം കോടതിയിൽ എൻഡോസൾഫാൻ നിരോധനം സംബന്ധിച്ച സത്യവാങ്മൂലം സമർപ്പിക്കുകയും, കോടതി എൻഡോസൾഫാൻ ഉപയോഗം താത്കാലികമായി നിരോധിക്കുകയും ചെയ്തു. 2011 മെയ് 13-ന് സുപ്രീം കോടതി എൻഡോസൾഫാൻ ഇന്ത്യയിൽ നിരോധിച്ചുകൊണ്ട് ഉത്തരവിട്ടു. ഈ ചരിത്രപരമായ തീരുമാനത്തിൽ വി.എസിന്റെ സമരത്തിന് വലിയ പങ്കുണ്ടായിരുന്നു.

നിരോധനം വന്നശേഷവും ദുരിതബാധിതർക്ക് പൂർണമായ നീതിയും നഷ്ടപരിഹാരവും ലഭിക്കുന്നുണ്ടോ എന്ന് അദ്ദേഹം നിരന്തരം നിരീക്ഷിച്ചു. ദുരിതബാധിതരുടെ പട്ടികയിൽ കൂടുതൽ പേരെ ഉൾപ്പെടുത്താനും അവർക്ക് അർഹമായ ചികിത്സ ലഭ്യമാക്കാനും അദ്ദേഹം സർക്കാരുകളിൽ സമ്മർദം ചെലുത്തി. 2016-ൽ പ്രതിപക്ഷ നേതാവായിരിക്കെ, ജനുവരി 26 മുതൽ എൻഡോസൾഫാൻ ദുരിതമനുഭവിക്കുന്ന വ്യക്തികൾക്കൊപ്പം മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ വസതിക്ക് മുന്നിൽ നിരാഹാരം ആരംഭിക്കാനുള്ള ആഗ്രഹം വി.എസ് പ്രഖ്യാപിച്ചു.

ഇരകൾക്ക് മതിയായ നഷ്ടപരിഹാരം നൽകുന്നതിൽ സർക്കാർ വീഴ്ച വരുത്തിയെന്ന് ആരോപിച്ച് അദ്ദേഹം സർക്കാരിനെതിരെ ആരോപണങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചു. തുടർന്ന്, കേരള ഭരണപരിഷ്കാര കമ്മീഷന്റെ അധ്യക്ഷനെന്ന നിലയിൽ, സുപ്രീം കോടതി വിധി പ്രകാരം ഓരോ എൻഡോസൾഫാൻ ഇരയ്ക്കും 10 ലക്ഷം രൂപ വീതം എക്സ്-ഗ്രേഷ്യ നൽകണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് 2017 ജനുവരിയിൽ അദ്ദേഹം സർക്കാരുമായി കത്തിടപാടുകൾ നടത്തി.

എൻഡോസൾഫാൻ ദുരിതബാധിതർക്ക് ടാറ്റാ ടീ പോലുള്ള കമ്പനികളിൽ നിന്ന് നഷ്ടപരിഹാരം ലഭിക്കണം എന്നാവശ്യപ്പെട്ട് നടന്ന സമരങ്ങൾക്കും നിയമപോരാട്ടങ്ങൾക്കും അദ്ദേഹം പിന്തുണ നൽകി.

മൂന്നാറിലെ കയ്യേറ്റങ്ങൾ ഒഴിപ്പിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി നടത്തിയ ഇടപെടൽ

കേരളത്തിലെ പ്രധാന വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രവും അതിലോലമായ പരിസ്ഥിതിയുള്ള പ്രദേശവുമായ മൂന്നാർ, വൻതോതിലുള്ള ഭൂമി കയ്യേറ്റങ്ങൾക്കും അനധികൃത നിർമ്മാണങ്ങൾക്കും വിധേയമായിരുന്നു. രാഷ്ട്രീയക്കാരും ഉദ്യോഗസ്ഥരും റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് മാഫിയയും ചേർന്ന് കോടികളുടെ സർക്കാർ ഭൂമിയും വനഭൂമിയും കൈയടക്കിയതായി ആരോപണമുയർന്നു. ഇന്റലിജൻസ് ഡി.ജി.പി രാജൻ മേധേക്കർ തയ്യാറാക്കി 2004 ൽ സർക്കാരിന് സമർപ്പിച്ച അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ടിൽ വലിയ വലിയ തോതിലുള്ള കൈയേറ്റം വെളിപ്പെടുത്തി. ഈ മേഖലയിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിട്ടുള്ള ഏകദേശം 3000 വ്യാജ വ്യാജ പട്ടയ ഭൂമികൾ ഈ റിപ്പോർട്ട് സൂക്ഷ്മമായി വിശദീകരിച്ചു.

രാജൻ മേധേക്കറുടെ റിപ്പോർട്ടിന്റെ ശുപാർശ പ്രകാരം രൂപീകരിച്ച വിദഗ്ദ്ധ സമിതിയുടെ അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ടിലും രേഖകളിൽ നിരവധി ക്രമക്കേടുകൾ കണ്ടെത്തി. 2007 ഏപ്രിലിൽ, ആലുവ ഗസ്റ്റ് ഹൗസിൽ നടന്ന ഒരു പത്രസമ്മേളനത്തിൽ വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ ഈ വിഷയം പൊതുജനങ്ങളുടെ ശ്രദ്ധയിൽപ്പെടുത്തുകയും ഭാവിയിൽ കേരളം അനിവാര്യമായും നേരിടാൻ പോകുന്ന ഗണ്യമായ പാരിസ്ഥിതിക ദോഷത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകൾ ഉന്നയിക്കുകയും ചെയ്തു.

തുടർന്ന് ആ വർഷം മെയ് മാസത്തിൽ അദ്ദേഹം ഐ.എ.എസ്. ഉദ്യോഗസ്ഥരായ കെ. സുരേഷ് കുമാർ, രാജു നാരായണസ്വാമി, റിഷികേശ് കലിതാ എന്നിവരടങ്ങിയ മൂന്നാർ എവിക്ഷൻ ഡ്രൈവ് (Munnar Eviction Drive) എന്ന പ്രത്യേക ദൗത്യസംഘത്തെ നിയോഗിച്ചു. ഈ സംഘത്തിന് കയ്യേറ്റങ്ങൾ ഒഴിപ്പിക്കാൻ പൂർണ അധികാരം നൽകി.

ദൗത്യസംഘം രാഷ്ട്രീയ സ്വാധീനമുള്ള വൻകിട റിസോർട്ടുകൾ, ഹോട്ടലുകൾ, വ്യക്തികൾ എന്നിവരുടെ കയ്യേറ്റങ്ങൾ ഒഴിപ്പിക്കാൻ ആരംഭിച്ചു. വി.എസിന്റെ ഈ നീക്കം സ്വന്തം പാർട്ടിയിൽ നിന്നും ഭരണസഖ്യത്തിൽ നിന്നും പോലും ശക്തമായ എതിർപ്പുകൾ ക്ഷണിച്ചുവരുത്തി. പല പ്രമുഖ രാഷ്ട്രീയ നേതാക്കളുടെയും ബിനാമി സ്വത്തുക്കൾ കയ്യേറ്റങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നതായി ആരോപിക്കപ്പെട്ടു. എന്നാൽ, ഈ എതിർപ്പുകളെ വകവെക്കാതെ വി.എസ്. തന്റെ നിലപാടിൽ ഉറച്ചുനിന്നു. ദൗത്യം പൂർണ്ണമായും വിജയിച്ചില്ലെങ്കിലും, വലിയ തോതിലുള്ള അനധികൃത കയ്യേറ്റങ്ങൾ ഒഴിപ്പിക്കാൻ ഇതിന് കഴിഞ്ഞു. കയ്യേറ്റക്കാർക്ക് ഒരു താക്കീത് നൽകാനും മൂന്നാറിന്റെ പരിസ്ഥിതിയെക്കുറിച്ചുള്ള പൊതുബോധം വളർത്താനും ഈ ദൗത്യം സഹായിച്ചു. വി.എസിന്റെ അഴിമതി വിരുദ്ധ പ്രതിച്ഛായക്ക് ഈ ദൗത്യം കരുത്ത് പകർന്നു.

മൂന്നാറിലെ തേയിലത്തോട്ടം തൊഴിലാളികൾ, പ്രത്യേകിച്ചും സ്ത്രീ തൊഴിലാളികൾ, തങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായി 2015 ൽ നടത്തിയ പെമ്പിളൈ ഒരുമൈ സമരത്തിനും പിന്തുണയായി വി.എസ് എത്തിയിരുന്നു. ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ മൂന്നാറിലെ തേയിലത്തോട്ടങ്ങളിലെ തൊഴിലാളികൾ ദീർഘകാലമായി കടുത്ത ചൂഷണങ്ങൾക്ക് ഇരയായിരുന്നു. തുച്ഛമായ ശമ്പളം നൽകിയിരുന്ന തേയില കമ്പനികൾ പിന്നീട് ഇവർക്കുള്ള ബോണസ് വെട്ടിക്കുറയ്ക്കുകയും കൂലി വർധിപ്പിക്കാൻ തയ്യാറാകാതിരിക്കുകയും ചെയ്തു.

2015 സെപ്റ്റംബർ മാസത്തിൽ, കണ്ണൻ ദേവൻ ഹിൽസ് പ്ലാന്റേഷൻ (കെ.ഡി.എച്ച്.പി) കമ്പനിയിലെ സ്ത്രീ തൊഴിലാളികൾ സ്വയം സംഘടിച്ച് ഒരു പുതിയ പ്രസ്ഥാനത്തിന് രൂപം നൽകി. ഈ സമരത്തിന് വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ അന്ന് പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് എന്ന നിലയിൽ ശക്തമായ പിന്തുണ നൽകി.

2015 സെപ്റ്റംബർ മാസത്തിൽ സമരം കത്തിജ്വലിച്ചു നിൽക്കുന്ന സമയത്ത്, വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ മൂന്നാറിലെത്തി പെമ്പിളൈ ഒരുമൈ സമരത്തിന് ഐക്യദാർഢ്യം പ്രഖ്യാപിച്ചു. സമരപ്പന്തൽ സന്ദർശിക്കുകയും തൊഴിലാളികളുടെ ആവശ്യങ്ങൾക്ക് പൂർണ പിന്തുണ നൽകുകയും ചെയ്തു. ഇത് തോട്ടം തൊഴിലാളികൾക്ക് വലിയ ആത്മവിശ്വാസം നൽകുകയും സമരത്തിന് കൂടുതൽ രാഷ്ട്രീയമായ കരുത്ത് പകരുകയും ചെയ്തു. മൂന്നാറിലെ തോട്ടം തൊഴിലാളികളുടെ പ്രശ്നങ്ങളും പെമ്പിളൈ ഒരുമൈ സമരവും അദ്ദേഹം നിയമസഭയിൽ ഉന്നയിച്ചു.

കായൽ കയ്യേറ്റങ്ങൾക്കെതിരെ എടുത്ത നടപടികൾ

കേരളത്തിന്റെ സവിശേഷമായ ജലസമ്പത്തായ കായലുകളും തണ്ണീർത്തടങ്ങളും റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ്, ടൂറിസം മേഖലകളിലെ അനധികൃത ഇടപെടലുകൾ കാരണം വ്യാപകമായി കയ്യേറുകയും നികത്തപ്പെടുകയും ചെയ്തു.

മുഖ്യമന്ത്രിയായിരിക്കെ വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദൻ കായൽ കയ്യേറ്റങ്ങൾക്കെതിരെ ശക്തമായ നിലപാടെടുത്തു. ചെറിയ കായലുകൾ വീണ്ടെടുക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സർക്കാർ നിർണായക നടപടികൾ സ്വീകരിച്ചു. അനധികൃതമായ കായൽ കയ്യേറ്റങ്ങൾ ഒരു തരത്തിലും അംഗീകരിക്കില്ല എന്നൊരു പൊതുനയം അദ്ദേഹം സ്വീകരിച്ചു. ഇത് റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ് ലോബികൾക്ക് ഒരു ശക്തമായ മുന്നറിയിപ്പായിരുന്നു.

കായൽ കയ്യേറ്റങ്ങൾ തടയുന്നതിനും നിലവിലുള്ള കയ്യേറ്റങ്ങൾ ഒഴിപ്പിക്കുന്നതിനും കൂടുതൽ കർശനമായ നിയമനിർമ്മാണങ്ങൾ കൊണ്ടുവരാൻ അദ്ദേഹം ശ്രമിച്ചു. ദീർഘനാളത്തെ ചർച്ചകൾക്കും കൂടിയാലോചനകൾക്കും ശേഷം, 2008ൽ കേരള നിയമസഭ കേരള നെൽവയൽ-തണ്ണീർത്തട സംരക്ഷണ നിയമം (The Kerala Conservation of Paddy Land and Wetland Act, 2008) പാസാക്കി. ഇത് 2008 ഓഗസ്റ്റ് 12-ന് പ്രാബല്യത്തിൽ വന്നു.

വി.എസ് സർക്കാർ നടപ്പിലാക്കിയ കേരള നെൽവയൽ-തണ്ണീർത്തട സംരക്ഷണ നിയമം കാരണം, സംസ്ഥാനത്തെ നെൽവയലുകൾ നശിപ്പിക്കുന്നതിൽ ഗണ്യമായ കുറവുണ്ടായിരുന്നു. 2018 ൽ ഈ നിയമത്തിൽ ഭേദഗതി വരുത്തി.

Content Highlight: VS fought for the environment of Plachimada, Aranmula, and Munnar